Vợ chồng chung sống, nên khuyên răn chồng thì chúng ta nhất định phải khuyên, phải nhắc nhở chồng, không thể để chồng mình mặc sức làm những việc không tốt. Tất nhiên giữa vợ chồng muốn câu thông cho tốt, cũng phải xây dựng trong sự tín nhiệm của hai bên. Ví dụ người làm vợ, chúng ta thông thường phải làm tốt những việc trong nhà, làm tốt bổn phận của chúng ta, chồng sẽ rất cảm ơn, rất tin tưởng các bạn. Lúc này các bạn khuyên chồng, họ sẽ dễ dàng tiếp thu, họ sẽ không dễ bị lệch lạc. Cho nên chúng ta nói người nữ phải giúp chồng dạy con, giúp chồng thì khi nên góp ý với chồng, khi nên khuyên chồng thì chắc chắn phải khuyên.
Có bạn sau khi nghe xong một số bài giảng về sức khỏe, cảm thấy rất hay, cho nên quay về nói với chồng: “Bắt đầu từ hôm nay, em không nấu thịt cho anh ăn nữa”. Nói như đinh đóng cột, vô cùng có quyết tâm, có tốt không? Cô ấy như đinh đóng cột như vậy, anh chồng cũng không chịu thua. Kết quả cô làm được một tuần thì hết sức chán nản, tới văn phòng tìm tôi, bắt đầu kể lể. Tôi đợi cô kể xong, cô kể xong thì sẽ dễ chịu một chút, chúng ta phải thuận theo tình người. Cô liền nói: “Chồng tôi thật là không thọ giáo, muốn tốt cho anh ấy, anh ấy cũng không nể tình”. Sau khi nói xong, tôi nhìn cô, tôi nói: “Chồng cô có người khác, cô phải chịu trách nhiệm”. Cô ngẩng ra, vốn dĩ cô muốn tôi an ủi cô mấy câu, sao lại như vậy? Tôi nói: “Chồng cô bị cao huyết áp, cô phải chịu trách nhiệm; con trai cô không nhận được sự quan tâm của cha, cô cũng phải chịu trách nhiệm”. Cô nghe xong thì hết sức ấm ức. Tôi nói tiếp: “Xin hỏi chồng cô bây giờ có ăn thịt không”. Cô nói ăn, có thể ăn còn nhiều hơn nữa. Tôi nói: “Cô vì sức khỏe của anh ấy, bảo anh ấy đừng ăn thịt, bây giờ cô đạt được mục đích chưa?”. Cô nói chưa đạt được, tôi nói: “Đúng! Đó chẳng phải đã trái với mục đích của cô rồi sao?”. Phải nghĩ kĩ, nghĩ kĩ.
Làm việc gì cũng đừng quên mất tâm ban đầu của các bạn, đừng quên mất mục tiêu của các bạn, đừng đi tới nửa đường, làm theo cảm tính, nổi nóng một trận, làm ra những việc mình phải hối hận. Cho nên khuyên người khác đạo pháp tự nhiên, lúc nào cũng nghĩ cho họ, các bạn mới có thể áp dụng những phương pháp họ có thể chấp nhận, chứ không phải cưỡng ép họ. Cho nên tại sao rất nhiều người xung quanh chúng ta đều không tiếp thu lời khuyên của chúng ta, không tiếp thu ý kiến của chúng ta? Do chúng ta đều dùng thái độ áp đặt người khác. Tôi nói tiếp với cô: “Chồng cô cứ ra ngoài ăn, bên ngoài vừa dầu mỡ vừa mặn, ăn được ba tháng, sáu tháng, có thể huyết áp càng cao. Tiếp theo, chồng cô mỗi ngày đều ra ngoài ăn, vừa hay bạn bè rủ đi nhà hàng, lại có mấy cô gái chạy tới ngồi bên cạnh, tới lúc đó ngoại tình rồi cô có chịu trách nhiệm không? Người ta đều có cha về nhà ăn tối, bây giờ cha không ở nhà nữa, con trai cô ngày nào cũng không nhìn thấy cha, tình cảm cha con bị cô phá hoại”. Cô nghe xong, rất ấm ức cũng rất hổ thẹn.
Cô bạn này rất thọ giáo, sau đó tôi nói, làm việc phải thứ tự từng bước một, cô cứ nói với chồng, sức khỏe của anh là hạnh phúc của đời em. Uy lực mạnh nhất của người nữ là gì? Uy lực mạnh nhất chính là sự dịu dàng. Các bạn nói với chồng như vậy, hạnh phúc một đời của các bạn và các con đều liên quan tới sức khỏe của anh ấy. Anh ấy nghe xong, ngẩng đầu ưỡng ngực. Các bạn lại từ từ nói với chồng, ăn những thức ăn đó có gì hại, chúng ta ăn ít một chút. Các bạn bảo chồng lập tức không được ăn, mấy người làm được? Cho nên các bạn muốn làm, phải làm âm thầm. Tuần sau mấy món thịt đột nhiên từ ba dĩa giảm còn hai dĩa, từ hai dĩa giảm còn một dĩa, phải không để lại dấu vết. Hơn nữa một điểm rất quan trọng, lúc nào cũng phải nghĩ cho chồng, các bạn liền đi học nấu món chay như thế nào mới ngon, như vậy từ từ chồng sẽ nói ăn chay cũng rất ngon, cũng rất thơm. Ngoài những công phu này ra, phải thường đưa chồng tới ăn cơm cùng chúng ta, trung tâm chúng ta có rất nhiều cô giáo rất nhiệt tình tới nấu ăn, hơn nữa đều nấu rất ngon. Cứ từ từ như vậy, ai cũng có thể tiếp nhận. Cho nên sau đó chồng cô cũng ăn chay, cho nên chúng ta phải biết dùng phương tiện thiện xảo, không thể nào cưỡng ép người khác.
Ví dụ, làm sao khuyên chồng cai thuốc? Có một cô bảo chồng mình đừng hút thuốc nữa, nhưng có một lần cùng đi ăn cơm với bạn bè, người bạn đưa cho chồng cô một điếu thuốc, cô liền giật lại, làm như vậy có cai thuốc thành công không? Nhất định sẽ phản tác dụng. Cho nên khi chúng ta khuyên thì phải chú ý tâm mình, không thể dùng tâm khống chế, “anh phải nghe lời em”. Tâm nhất định phải muốn cho đối phương được lợi ích, kế đó là thời cơ phải nắm đúng, các bạn giật qua như vậy, sĩ diện của anh chồng không biết để chỗ nào nữa.
Một người vợ khác khuyên chồng cai thuốc không phải như vậy, cô nói với chồng: “Ông xã, em thấy con chúng ta còn nhỏ, dễ thương như vậy, sức khỏe của anh mới là chỗ dựa cho hai mẹ con em”. Không phải chỉ người nam nói lời ngon tiếng ngọt mới có hiệu quả, người nữ nói cũng rất có ích, người chồng sẽ đột nhiên cảm thấy mình rất quan trọng. Không chỉ khuyên, còn mua rất nhiều hạt dưa, nói với chồng: “Chỉ cần khi anh rất muốn hút thuốc thì mau đi cắn hạt dưa nhé”.
Anh chồng cắn hạt dưa được một thời gian, gặp một số cảnh giới, lại hút tiếp, cho nên lần đầu tiên không thành công. Lần thứ hai không tiếc tiền, đổi thành chocolate, khi muốn hút thuốc thì ăn chocolate, như vậy kéo dài được một thời gian, rất có hiệu quả. Đột nhiên một hôm một người bạn tới tìm chồng cô, vừa ngồi xuống, người bạn này liền mời chồng cô một điếu thuốc. Lúc này nếu các bạn là cô vợ đó thì sẽ làm sao? Tình thế cấp bách, cô vợ này liền đi qua đó, cũng là “tỏ ra vui, lời nhu hòa”, nói với người bạn này: “Anh phải thông cảm cho em, em đã giúp chồng em cai thuốc rồi, lần thứ nhất mua hạt dưa cho anh ấy, đã cắn rất lâu, nhưng thất bại, rồi lại mua cho anh ấy rất nhiều chocolate, em đã tốn nhiều tiền như vậy, nếu mà không cai được, thì không biết em phải tốn bao nhiêu thời gian, bao nhiêu công sức nữa, làm ơn, làm ơn!”. Nếu như các bạn là người bạn của anh chồng, các bạn còn đưa điếu thuốc qua không? Cho nên dùng ngôn ngữ nhu hòa sẽ khuyên được người khác, sĩ diện của chồng cô cũng giữ được. Cho nên thật vậy, chúng ta ngoài việc có tâm ra, cũng phải thông đạt nhân tình, dùng những phương pháp tốt để khuyên răn. Không thể vì người khác không nghe, chúng ta liền thẹn quá hóa giận, làm việc theo cảm tính, cuộc đời như vậy sẽ càng đi càng nhiều hối hận và oán trách.
Có một lần vừa hay tôi phải đi diễn giảng, ngồi xe taxi, có người bạn gọi điện nói với tôi, anh nói: “Thầy Thái, tôi có một người bạn, chồng cô ấy ngoại tình, phải làm sao đây?”. Các bạn, mặc dù tôi chưa kết hôn, nhưng rất nhiều đạo lý có thể đi hỏi người đã kết hôn, cũng có thể đi hỏi Thánh Hiền nhân. Anh ta hỏi như vậy, tôi liền nói với anh ta, anh nhất định phải nói với bạn mình, khi đối mặt với những khiêu chiến rất lớn trong đời, cô ấy nhất định phải quay về một ý niệm, tức là “Mình sai chỗ nào”. Nếu như cô không cách nào quay về ý niệm này, thì không giải quyết được. Do một người không bắt đầu từ việc “Mình sai chỗ nào”, tâm trạng họ chắc chắn là hao tốn trong việc “Họ sai chỗ nào”, mỗi ngày đều phẫn nộ bất bình, chắc chắn sẽ làm việc theo cảm tính. Cho dù cô ấy sai hai phần, chồng cô sai tám phần, cô cũng nhất định phải phản tỉnh lại hai phần sai đó. Một người chỉ có thái độ chân thành như vậy mới có thể thức tỉnh lương tri của đối phương, nếu không chắc chắn sẽ là bi kịch hạ màn, gây tới sau cùng ai cũng không nhận lỗi hết.
Điểm thứ hai, cô không thể nào đi trách người nữ kia. Người ta khi đối mặt với vấn đề rất khó khởi lên lý trí, lúc nào cũng luôn làm theo cảm tính, cho nên con đường đời không ngừng nuối tiếc. Mạnh Tử có một đoạn nhắc nhở rất quan trọng, “Nhân tất tự vũ, nhiên hậu nhân vũ chi; gia tất tự hủy, nhiên hậu nhân hủy chi; quốc tất tự phạt, nhiên hậu nhân phạt chi”. Người ta chắc chắn là coi thường chính mình, tự mình làm những việc sỉ nhục chính mình, người khác mới coi thường mình. Các bạn ăn mặc lôi thôi, người ta làm sao tôn trọng các bạn? Gia đình chắc chắn là người nhà xung đột với nhau trước, người khác mới tranh thủ sơ hở mà chen vào. Một đất nước trước hết là do nội bộ đã khởi lên xung đột, mới bị nước khác tới đánh. Cho nên căn nguyên nằm ở đâu? Căn nguyên vẫn nằm ở bản thân mình. Tục ngữ nói “lửa nhà không cháy, lửa đồng không tới”, lửa trong nhà không cháy, thì lửa bên ngoài cũng không đốt tới được. Cho nên gặp phải vấn đề trong đời chắc chắn phải phản tỉnh chính mình mới có thể thật sự tìm ra cái nhân của ác quả này, các bạn thật sự tìm ra nguyên nhân mới có thể hóa giải. Cho nên điểm thứ hai, nhất định phải quay đầu tìm lại nguyên nhân của bản thân, bắt đầu từ việc tu sửa chính mình.
Điểm thứ ba, cho chồng cơ hội sửa sai. Sau khi người nam lầm lỗi, sẽ có ngày họ biết thì ra những thứ đó đều là mộng huyễn bọt ảnh, người nữ họ tìm tới kia đâu thể nào là người nữ tốt. Phá hoại gia đình người ta mà là người nữ tốt sao? Gặp dịp mua vui, sẽ có ngày họ nhận ra đó là giả, sau đó sẽ ngoan ngoãn về nhà, cho nên chúng ta phải có tâm bao dung.
Đối với chồng phải có những thái độ rất quan trọng, khi chồng đúng, ví dụ chồng làm việc rất cố gắng, khi chồng có những giá trị quan rất đúng đắn, các bạn chỉ cần ở bên cạnh vỗ tay khen tốt là được: “Sao anh xuất sắc thế này, sao anh làm tốt thế này!”. Một lời nói hay, làm trâu làm ngựa cũng cam lòng. Khi chồng đúng, các bạn phải coi anh ấy như cha của mình, rất sùng bái anh ấy: “Sao anh cái gì cũng biết, em thì không biết”. Bình thường sống chung coi nhau như bạn bè, đừng có ngày nào hai vợ chồng cũng dính với nhau, sau cùng hai người đều mệt muốn chết. Bình thường phải như bạn bè, rất nhẹ nhàng.
Khi chồng sai thì làm sao? Phải coi anh ấy như con trai của mình. Khi con trai phạm lỗi, các bạn có nói mãi nói hoài với nó không? Các bạn có thể khoan thứ với con mình như vậy, tại sao không thể khoan thứ với chồng? Thật không công bằng! Các bạn coi con trai phạm lỗi, các bạn còn giúp nó che đậy lỗi lầm; khi chồng phạm lỗi, “cả đời này tôi sẽ không tha thứ cho anh, liều chết với anh”. Rất nhiều bạn sẽ nói, anh ta lớn như vậy rồi, phải nên hiểu những đạo lý làm người này. Câu nói này có đúng không? Phải nên hiểu không phải nhất định phải hiểu. Xin hỏi ai dạy anh ta làm người? Ai dạy danh ta đạo nghĩa vợ chồng? Các bạn chưa dạy thì trách anh ta được không? Một em bé bảy tuổi học “Đệ Tử Quy” học được một hai tháng, đứng trên bục nói: “Cháu học “Đệ Tử Quy” rồi mới biết làm người phải hiếu thuận cha mẹ”, vốn dĩ mỗi ngày em đều nghĩ làm sao mưu hại cha mẹ. Xin hỏi, truyền hình, điện ảnh dạy người nam làm gì? Không dạy họ phải có đạo nghĩa với vợ. Người nữ trong phim lộng lẫy xinh đẹp, cho nên người nam bây giờ cũng không dễ dàng gì. Do không có định công, lại không có giáo huấn của Thánh Hiền, cám dỗ bên ngoài lại lớn như vậy, cho nên binh bại như núi đổ.
Đông Hán có một vị đại thần tên Tống Hoằng, hoàng đế lúc đó là Hán Quang Vũ Đế. Chồng của chị Quang Vũ Đế đã qua đời, chị của hoàng đế vô cùng tán thưởng Tống Hoằng, cho nên bảo hoàng đế làm mai cho mình, nói cô ấy muốn gả cho Tống Hoằng. Người bình thường sẽ nghĩ, chỉ cần lấy chị của hoàng đế thì sẽ thành hoàng thân quốc thích, quan hệ này ai cũng muốn leo vào. Hoàng đế liền đi nói với Tống Hoằng: “Nghe nói người ta hễ có tiền liền đổi quần áo mới, hễ có tiền liền đổi vợ mới”. Tống Hoằng nghe xong liền nói với hoàng đế “Bần tiện chi giao bất khả vong”, bạn bè kết giao khi hoạn nạn, cho dù các bạn thăng quan tiến chức tới đâu, cũng tuyệt đối không được quên những đạo nghĩa ban sơ đó, những sự hỗ trợ lẫn nhau đó, đây là căn bản làm người. Tiếp theo lại nói “Tào khang chi thê bất hạ đường”, “tào khang” này là ý khiêm tốn, vợ của mình cùng mình thức khuya dậy sớm, bản thân mình phát đạt tới đâu, tuyệt đối cũng không được quên tình nghĩa này, tuyệt đối không được bỏ người vợ đó.
Tống Hoằng nói chuyện rất có nghệ thuật, các bạn coi trình tự ông ấy nói “bần tiện chi giao bất khả vong”, ông nói ra câu này, chánh khí làm người của hoàng thượng liền khởi lên, “Khanh nói có lý”. Tiếp theo lại nói “tào khang chi thê bất hạ đường”, hoàng thượng lập tức liền cảm thấy, “Đúng đúng đúng, ta không thể bắt khanh làm như vậy”. Nếu như câu đầu tiên hoàng đế đã nói “Khanh có lấy chị ta không?”. Các bạn liền nói “Tào khang chi thê bất hạ đường”, hoàng đế sẽ rất không vui, ngươi dám chống đối ta như vậy! Cho nên từ đây cũng thấy được người xưa ngay cả trình tự nói năng cũng rất có đạo lý của họ. Cho nên thái độ này của Tống Hoằng, không chỉ khởi lên chánh khí của hoàng đế, đồng thời cũng khởi lên khí tiết của bá quan văn võ trong triều. Nếu ông cưới chị của hoàng đế, đại thần thời đó sẽ hỗn loạn; vì ông có tình nghĩa làm chồng như vậy, những đại thần sau này đều lấy Tống Hoằng làm gương.
Xin hỏi người nam bây giờ có mấy người đã nghe qua câu chuyện này? Các bạn nói họ phải nên hiểu? Người bây giờ có thân thể ba bốn chục tuổi, không có nghĩa họ có trí huệ ba bốn chục tuổi. Có lúc ba bốn chục tuổi còn không đơn thuần bằng người hai mươi tuổi, cho nên càng không nói tới khi có nhiều cám dỗ như vậy xuất hiện. Cho nên lúc này các bạn có thể chấp nhận, có thể khoan thứ, kế đó có thể dẫn dắt, mới ứng đối được với khiêu chiến này trong đời, gọi là “người không phải Thánh Hiền, không sai sao được, sai nhưng biết sửa, điều thiện lớn nhất”. Các bạn, các bạn phải tin tưởng không có ai thích cam chịu đọa lạc hết, lúc nào cũng đều do lầm lạc rồi, không có ai chấp nhận họ, bao dung họ, cũng không có ai dạy họ, cho nên vì sĩ diện mới đã sai càng sai, khiến cuộc đời trở nên hỗn loạn. Cho nên đã có duyên làm vợ chồng, thì phải nên quý trọng ân nghĩa này.
Trích Chương "Làm thế nào để xây dựng hôn nhân hạnh phúc" - "Làm Sao Xây Dựng Quan Hệ Hai Giới Hòa Hợp Tôn Trọng"]
Diễn giảng: Thầy Thái Lễ Húc
Chuyển ngữ: Minh Hải
Ban biên tập Học Làm Người Tốt thành kính giới thiệu!
Người giới thiệu " C"